Nieregularny okres i zaburzenia miesiączkowania – kiedy i jakie badania wykonać?

Autor:
Data publikacji:
Kategoria:
Nieregularny okres i zaburzenia miesiączkowania – kiedy i jakie badania wykonać?

freepik.com

Artykuł sponsorowany

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść artykułu i osobiste poglądy autora.

Nieregularne miesiączki to dość powszechny problem zdrowotny, z którym mierzy się wiele kobiet. Może za niego odpowiadać wiele czynników wynikających z trybu życia, zaburzeń hormonalnych czy innych problemów zdrowotnych. Dowiedz się, kiedy powinien wzbudzić niepokój i jakie badania warto wykonać.

Nieregularny okres – czym się charakteryzuje?

Średnio cykl menstruacyjny wynosi 28 dni, ale za prawidłowy uznaje się również taki mieszczący się w przedziale między 21 a 35 dni. O nieregularnej miesiączce mówimy, jeśli cykl trwa krócej niż 21 dni lub dłużej niż 35 dni. O ile w przypadku młodych dziewcząt, które miesiączkują od niedawna, nieregularny okres jest uznawany za zjawisko naturalne, to u dorosłych kobiet wymaga konsultacji lekarskiej. Lekarz najprawdopodobniej zaleci wykonanie badań hormonalnych (w tym badanie progesteronu https://www.alab.pl/badanie/progesteron-n55), które pomogą ustalić przyczynę zaburzeń miesiączkowania. Więcej na temat tego badania można przeczytać na stronie alab.pl.

Możliwe przyczyny nieregularnej miesiączki

Zaburzenia miesiączkowania mogą mieć różne przyczyny. Kilkudniowe opóźnienie może zdarzyć się pod wpływem silnego stresu, intensywnego wysiłku fizycznego, stosowania głodówek i diet odchudzających. Ponadto różnice w długości cyklu niekiedy występują podczas podróży, choroby czy w wyniku braku snu. Zazwyczaj są to jednorazowe sytuacje, które nie powinny niepokoić. Jeśli jednak każdy kolejny cykl jest zbyt krótki lub długi i nie sposób przewidzieć, kiedy pojawi się miesiączka, może to świadczyć o problemie zdrowotnym i powinno skłonić kobietę do wizyty u lekarza.

WARTO WIEDZIEĆ: Utrzymujące się zaburzenia miesiączkowania mogą też wskazywać na poważniejsze choroby, np. endometriozę, czy mięśniaki macicy. Nie należy ich lekceważyć!

Nieregularne miesiączki a hormony

Zaburzenia związane z brakiem równowagi hormonalnej należą do najczęstszych przyczyn nieregularnych miesiączek. Należą do nich:

  • zespół policystycznych jajników (PCOS),
  • hiperprolaktynemia (wysokie stężenie prolaktyny),
  • przedwczesne wygasanie czynności jajników (perimenopauza),
  • guzy przysadki,
  • choroby tarczycy (niedoczynność, nadczynność, choroba Hashimoto).

Warto wiedzieć, że nieregularne krwawienie może wystąpić u kobiet karmiących, w wyniku wysokiego stężenia prolaktyny, która blokuje jajeczkowanie. Problem ten mija po kilku miesiącach po porodzie.

Zaburzenia miesiączkowania – otyłość i zaburzenia odżywiania

Odpowiedni sposób odżywiania i utrzymywanie prawidłowej masy ciała są bardzo ważne dla regularnego miesiączkowania. Anoreksja i bulimia, czyli zaburzenia odżywiania na tle psychicznym mogą spowodować zatrzymanie okresu, wydłużenie lub skrócenie cykli, a także zmianę intensywności krwawienia. Zaburzenia miesiączkowania mogą też towarzyszyć otyłości. W jej przebiegu często występują zaburzenia hormonalne, np. insulinooporność, hiperandrogenizm czy PCOS, które mogą rozregulować cykl, a także utrudniać zajście w ciążę.

Powolne zmniejszanie masy ciała poprawia gospodarkę hormonalną, wyrównuje cykle miesiączkowe i zmniejsza ryzyko wielu chorób związanych z otyłością. Jeśli się odchudzasz, najlepiej robić to powoli, ok. 0,5 kg na tydzień. Zbyt szybka utrata masy ciała może doprowadzić do wtórnego zaniku miesiączki.

Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Każda miesiączkująca kobieta powinna odwiedzać ginekologa przynajmniej raz w roku. Podczas wizyty zaleca się wykonanie badania USG dopochwowego (u współżyjących kobiet) lub przez powłoki brzuszne (u młodych dziewcząt). Bardzo ważne jest też regularne wykonywanie cytologii, najlepiej na podłożu płynnym. W przypadku utrzymujących się zaburzeń miesiączkowania konsultacja lekarska powinna odbyć się jak najszybciej. Warto zwrócić uwagę na objawy, takie jak:

  • zbyt krótkie lub długie cykle,
  • bardzo obfite lub skąpe krwawienie,
  • miesiączka dwa razy w miesiącu,
  • pojawienie się krwawienia po menopauzie.

Ustalenie przyczyny zaburzeń miesiączkowania pozwoli włączyć odpowiednie leczenie lub skierować pacjentkę do innego lekarza, np. endokrynologa. Więcej informacji znajdziesz w artykule https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/nieregularny-okres-i-zaburzenia-miesiaczkowania-objawy-przyczyny-badania-i-leczenie/, w tym także odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Zaburzenia miesiączkowania – diagnostyka

Diagnostyka zaburzeń miesiączkowania bywa niełatwym zadaniem ze względu na fakt, że problem może mieć różnorodne przyczyny. Lekarz, poza przeprowadzeniem podstawowych badań, takich jak ultrasonografia (ocena budowy macicy i grubości endometrium) powinien przeanalizować sposób odżywiania pacjentki (stosowanie zbyt restrykcyjnych diet), wygląd skóry (trądzik, nadmierne owłosienie), a także zebrać informacje nt. przyjmowanych leków i stylu życia. Bardzo ważne są też badania hormonalne, które mogą obejmować oznaczenia takich hormonów jak:

  • LH (hormon luteinizujący),
  • FSH (hormon folikulotropowy),
  • Prolaktyna,
  • Testosteron,
  • Estradiol.

Badania hormonalne należy wykonać w odpowiednim dniu cyklu, najczęściej pomiędzy 2-5 dniem – szczegółowe zalecenia wydaje lekarz. Pamiętaj, aby nie interpretować samodzielnie wyników, a pozostawić to specjaliście, który spojrzy na całość globalnie.

Podsumowanie

Zaburzenia miesiączkowania wymagają konsultacji lekarskiej, ponieważ mogą świadczyć o poważnych problemach zdrowotnych. Jednak w większości przypadków do postawienia ostatecznej diagnozy nie wystarczy pojedyncza wizyta, często konieczne będzie wykonanie badań hormonalnych, które pomogą ustalić przyczynę nieregularnego okresu.

Źródła:

  1. Jarząbek-Bielecka G., Sowińska-Przepiera E., Kędzia A. i wsp., Problem zaburzeń miesiączkowania u dziewcząt, „Endokrynologia Pediatryczna” 2019, t. 18, nr 66: 23–28.
  2. Jarząbek-Bielecka G., Mizgier M. Eating disorders as a problem in adolescent gynecology. Lek. 2009; 78 (3–4): 234–236.
  3. Babayev E, Bulun SE, Clark S. i wsp., Menstruation: science and society. Critchley HOD, Am J Obstet Gynecol. 2020 Nov;223(5): 624-664.
Udostępnij:

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*