Szumy uszne – przyczyny, objawy i jak sobie z nimi radzić?

Szumy uszne to problem, który dotyka wielu osób na całym świecie. Potrafią znacząco wpływać na jakość życia, prowadząc do chronicznego zmęczenia czy nawet rozdrażnienia. Szumy uszne to odczuwanie dźwięków w uszach lub głowie, które nie mają zewnętrznego źródła. Mogą przybierać różne formy: lekki szum, piszczenie w uszach, brzęczenie, a nawet głębokie dudnienie. W tym artykule przyjrzymy się ich przyczynom, objawom oraz metodom leczenia.

Przyczyny szumów usznych

Szumy uszne mogą mieć różnorodne przyczyny, które często są trudne do jednoznacznego określenia. Do najczęstszych czynników należą:

1. Ubytek słuchu. Szum w uszach często występuje w parze z niedosłuchem, szczególnie w starszym wieku. Utrata słuchu może powodować odczuwanie dźwięków, których w rzeczywistości nie ma.
2. Hałas. Długotrwała ekspozycja na hałas, zwłaszcza na dźwięki o dużym natężeniu (np. w pracy w głośnym otoczeniu, na koncertach czy przy słuchaniu muzyki na wysokim poziomie głośności), może uszkodzić komórki słuchowe w uchu wewnętrznym.
3. Zmiany w obrębie ucha wewnętrznego. Choroby takie jak zapalenie ucha, infekcje czy uszkodzenia struktury ucha wewnętrznego mogą wpływać na zdolność układu słuchowego do prawidłowego przekazywania dźwięków do mózgu.
4. Problemy neurologiczne. Czasami szumy uszne są wynikiem zaburzeń w układzie nerwowym, takich jak choroby neurologiczne, urazy głowy, a także guzy mózgu.
5. Stres i napięcie emocjonalne. Wiele osób zauważa nasilenie objawów szumów usznych w okresach silnego stresu czy niepokoju. Psychiczne napięcie może powodować nasilenie objawów i sprawiać, że szumy stają się bardziej dokuczliwe.
6. Problemy z zębami i stawami skroniowo-żuchwowymi. Często ignorowane problemy z zębami lub stawami żuchwowymi, takie jak bruksizm (zgrzytanie zębami) czy problemy ze zgryzem, mogą wywoływać szumy uszne.

Szumy uszne – objawy, na które warto zwrócić uwagę

Pacjenci słyszą dźwięki takie jak piski, brzęczenie, szum, dzwonienie, gwizdy czy dudnienie, które nie pochodzą z zewnętrznego źródła. Mogą być jednostronne (w jednym uchu) lub obustronne. Szumy uszne mogą nasilać się w określonych okolicznościach, na przykład w ciszy, podczas stresu, zmiany pogody, a także przy zmęczeniu.

W niektórych przypadkach szumy mogą być chwilowe, ale w innych utrzymują się przez długi czas, co prowadzi do chronicznych problemów ze snem, koncentracją czy codziennym funkcjonowaniem.

U niektórych osób szumy uszne mogą towarzyszyć uczuciu zawrotów głowy, co może sugerować uszkodzenie struktur ucha wewnętrznego.

Jak sobie radzić z szumami usznymi?

Choć nie ma jednej uniwersalnej metody, która pasowałaby do każdego przypadku, istnieje szereg podejść, które mogą pomóc w ich łagodzeniu.

Terapia dźwiękowa

Polega ona na wprowadzeniu do ucha pacjenta zewnętrznych dźwięków, które pomagają zniwelować postrzegane szumy. Terapia ta może przybierać różne formy:

• Białe szumy – wprowadzenie jednolitego, delikatnego szumu (np. dźwięku deszczu lub szumu wentylatora) pomaga skutecznie zamaskować niepożądane dźwięki, ułatwiając koncentrację i poprawiając jakość snu.
• Dźwięki natury – wiele osób odnajduje ulgę w słuchaniu dźwięków natury, takich jak szum wiatru, śpiew ptaków czy szum morza.
• Personalizowane dźwięki – współczesne aparaty słuchowe oraz urządzenia do terapii dźwiękowej umożliwiają dostosowanie dźwięków do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Aparaty słuchowe i kompleksowa rehabilitacja

Jeśli chodzi o szumy uszne, leczenie ich może odbywać się za pomocą aparatów. Szczególnie w przypadku osób, u których są połączone one z ubytkiem słuchu, zaleca się stosowanie aparatów słuchowych. Nowoczesne modele są zaprojektowane tak, aby pomagały nie tylko w rehabilitacji słuchu, ale także w łagodzeniu objawów szumów usznych. Zastosowano w nich technologie, które emitują odpowiednie dźwięki, pomagając maskować szumy uszne i jednocześnie poprawiając zdolność słyszenia.

Ćwiczenia relaksacyjne

Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga czy głębokie oddychanie, mogą pomóc w obniżeniu poziomu stresu, który nasila objawy szumów usznych.

Terapia

W przypadku, gdy szumy uszne prowadzą do silnego stresu lub depresji, pomocna może być terapia poznawczo-behawioralna (CBT). Jej celem jest zmiana sposobu myślenia i postrzegania szumów usznych, co może pomóc w radzeniu sobie z lękiem i negatywnymi emocjami związanymi z problemem.